Auteursrechten in de kerk
Aan het spelen of laten horen van muziek hangen rechten en plichten. Ook het tonen van muziektekst (met of zonder noten) kan aan auteursrecht onderhevig zijn. Auteursrecht klinkt vervelend, onduidelijk en lastig, maar is nodig voor de maker als de ‘verspreider’. Hoogstwaarschijnlijk heeft jouw gemeente al grotendeels of volledig het auteursrecht gedekt en zal er bij het gebruiken van nieuwe bundels, als TPP (The Psalm Project) of PvN (Psalmen voor Nu), geen verdere stappen gemaakt hoeven te worden.
Reprografisch recht, bladmuziek
Zoals in de brochure genoemd is, is het spelen vanuit hetzelfde muziekboek of vanaf hetzelfde bladmuziek sterk aan te raden. Kopiëren of projecteren van bladmuziek en tekst (op de beamer) mag daarentegen niet zomaar. Er zijn twee partijen die een regeling aanbieden voor specifieke liedbundels, waarmee hoogstwaarschijnlijk de meeste bladmuziek gedekt is. CCLI (Christian Copyright Licensing, Inc.) en Hemelhoog.nu & Liedboek.nu. Bij deze partijen is een abonnement op hun diensten af te nemen waarmee bladmuziek en tekst gedownload, gekopieerd en geprojecteerd mag worden. Op basis van het aantal bezoekers van een kerkdienst per jaar krijg je een licentie waarmee je bijvoorbeeld 140 liederen mag gebruiken, hoogstwaarschijnlijk genoeg voor je repertoire in een jaar.
Voor opwekkingsliederen (via bijv. OPS pro) te verkrijgen, is CCLI ook afdoende. CCLI verleent daarmee de toestemming aan je kerk om tijdens alle (!), zonder verdere omslachtige procedures activiteiten, legaal de liedteksten af te drukken en te projecteren.
Mechanisch recht
Zeker sinds de uitbraak van Covid-19 en het sluiten van de kerkdeuren zijn kerken online (verder) gegaan met het uitzenden van diensten. Het gros kiest ervoor om de gehele diensten live uit te zenden én deze online te houden. Het plaatsen van enkel de verkondiging is geen enkel probleem. Als daarentegen ook de gespeelde of gezongen muziek aan wordt toegevoegd, zullen er mechanische rechten afgedragen moeten worden. Hiervoor kun je terecht bij Buma/Stemra als ‘tussenorganisatie’. https://www.bumastemra.nl/muziekgebruikers/tarieven/
Uitvoeringsrecht
Het uitvoeringsrecht is van toepassing bij verschillende situaties:
- Het afspelen van muziek van een CD/Spotify/YouTube voor, tijdens of na een dienst;
- Het spelen van muziek (door eigen organist/muziekgroep) voor of na de dienst;
- Het spelen van muziek door ingehuurde musici (band, maar ook organist van een andere gemeente) voor, tijdens en na een dienst;
Alleen het spelen van een eigen organist / muzikant uit de gemeente tijdens de dienst is vrijgesteld van het uitvoeringsrecht. Het afdragen van het uitvoeringsrecht gaat via dezelfde partij als het mechanisch recht: Buma/Stemra.
Hoogstwaarschijnlijk zijn een groot deel van deze rechtenkwesties al gedekt in uw of jouw gemeente. Het gaat immers over rechten waar een plaatselijke gemeente aan moet voldoen, niet zo zeer de muziekgroep of muzikant van de gemeente!
De penningmeester of Commissie van Beheer (/Kerkrentmeesters) weten hier meer van af en zou je kunnen attenderen of er aanvullende zaken nodig zijn die zij moeten regelen.